Αυχενικό σύνδρομο, όπως έχει διαμορφωθεί στο πέρασμα του χρόνου, είναι ένα σύνολο συμπτωμάτων και σημείων που έχουν αφετηρία κυρίως την αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (Σ.Σ). Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν πόνο στον αυχένα, δυσκαμψία, κεφαλαλγία, ίλιγγο, ζάλη, αστάθεια, κινητικές και αισθητικές διαταραχές από τα άνω άκρα κι όχι σπάνια τάση προς εμετό.
ΑΙΤΙΑ
Όπως συμβαίνει με την οσφυαλγία έτσι και με την αυχεναλγία και το αυχενικό σύνδρομο υπάρχει μεγάλος αριθμός αιτίων που έχουν σχέση με τους μυς, τους μεσοσπονδύλιους δίσκους, τους συνδέσμους, τα νεύρα, τα αγγεία καθώς και το νωτιαίο μυελό και είναι υπεύθυνα για την εκδήλωση των συμπτωμάτων αυτών.
Υπάρχουν τρεις κύριες πηγές αιτίων για το αυχενικό σύνδρομο:
Α. Εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια με ανάπτυξη οστεοφύτων.
Β. Αυχενική δισκοκήλη ή δισκοπάθεια.
Γ. Ψυχικές διαταραχές, συχνότερα του τύπου της αγχώδους νεύρωσης, προκαλούν σύσπαση και δυσλειτουργία των αυχενικών μυών με συνέπεια την προβολή πόνων στον αυχένα με αποτέλεσμα τον έντονο σπασμό των μυών, επίταση του πόνου και εγκατάσταση φαύλου κύκλου: πόνος - μυϊκός σπασμός - πόνος.
Διάταση των μυών και των συνδέσμων της αυχενικής μοίρας της Σ.Σ. από κακή θέση της κεφαλής κατά τον ύπνο, υπερβολικές κινήσεις κατά την ημέρα ή καθήλωση και διαρκή μυϊκή σύσπαση με την κεφαλή σε πρόσθια κάμψη, όπως σε παρατεταμένη εργασία γραφείου πάνω σε υπολογιστή, πολύωρη οδήγηση, χρήση διπλοεστιακών γυαλιών, ύπαρξη μεγάλων μαστών, εγκυμοσύνη, κατάθλιψη αποτελούν συχνά αίτια αυχεναλγίας . Ο πόνος στις περιπτώσεις αυτές είναι τοπικός χωρίς αντανάκλαση στα άνω άκρα ενώ κλινικά υπάρχει μυϊκός σπασμός, ευθειασμός της λόρδωσης της αυχενικής μοίρας της Σ.Σ, τοπική ευαισθησία στην πίεση και περιορισμός των κινήσεων του αυχένα.
ΑΥΧΕΝΙΚΗ ΣΠΟΝΔΥΛΩΤΙΚΗ ΜΥΕΛΟΠΑΘΕΙΑ
Η αυχενική μυελοπάθεια, που αποτελεί τη σημαντικότερη βλάβη στην αυχενική μοίρα της Σ.Σ., οφείλεται σε πίεση του αυχενικού νωτιαίου μυελού εκ των έξω ή σε διαταραχή της αιμάτωσης του μυελού από πίεση των αγγείων του ή σε συνδυασμό και των δύο. Η πίεση αυτή είναι αποτέλεσμα κατά κανόνα στένωσης του σπονδυλικού σωλήνα (μείωση της προσθιοπίσθιας διαμέτρου του κάτω των 12mm).
Οι ασθενείς με αυχενική μυελοπάθεια παραπονούνται για αυχεναλγία και δυσκαμψία της αυχενικής μοίρας της Σ.Σ., δυσκολία και αστάθεια στο βάδισμα που αναγκάζει τον ασθενή να βαδίζει με ανοιχτά πόδια. Επίσης παρουσιάζουν αιμωδίες, παραισθησίες, δυσκολία στη σύλληψη αντικειμένων και αδεξιότητα στις λεπτές κινήσεις, όπως π.χ. κούμπωμα, ξεκούμπωμα.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Η θεραπεία του αυχενικού συνδρόμου είναι δύσκολη και χρειάζεται στενή συνεργασία ιατρού και ασθενούς. Διακρίνεται σε συντηρητική και χειρουργική.
Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει ακινητοποίηση της αυχενικής μοίρας της Σ.Σ. με αυχενικό περιλαίμιο για μια έως δύο εβδομάδες, χορήγηση αναλγητικών, αντιφλεγμονωδών, μυοχαλαρωτικών φαρμάκων και φυσικοθεραπεία.
Η εφαρμογή ήπιων έλξεων χρησιμοποιείται από αρκετούς, ενώ άλλοι την αμφισβητούν. Χειρισμοί υπό νάρκωση είναι επικίνδυνοι και πρέπει να αποφεύγονται.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η συστηματική αεροβική άσκηση με την οποία επιτυγχάνεται η ενδυνάμωση των αυχενικών μυών και των μυών του τραχήλου και της ωμικής ζώνης. Σημαντική είναι η συμβολή της μεθόδου του Clinical Pilates, με συγκεκριμένο πρόγραμμα ασκήσεων, όπως μπορείτε να παρακολουθήσετε - και να εκτελέσετε - στον παρακάτω σύνδεσμο:
Η επισκληρίδια έγχυση ξυλοκαϊνης με κορτιζόνη σε ασθενείς υψηλού κινδύνου είναι δυνατό να συμβάλει σε ύφεση των συμπτωμάτων. Η συγχορήγηση αντι-ιλιγγικών και περιφερικών αγγειοδιασταλτικών ιδιοσκευασμάτων μπορεί να βοηθήσει στη συντηρητική θεραπεία.
Σε περιπτώσεις ασθενών με ψυχιατρικά προβλήματα (συνήθως γυναίκες) η θεραπεία είναι δύσκολη και χρειάζεται συνεργασία με ψυχίατρο.
Η οξεία αυχενική ριζοπάθεια γενικώς έχει κλινική πορεία με αυτόματη βελτίωση σε ποσοστό πάνω από 75% και γι’ αυτό η συντηρητική θεραπεία αποτελεί την κατάλληλη αρχική αντιμετώπιση.
Η χειρουργική θεραπεία έχει ένδειξη σε προϊούσα επιδείνωση της νευρολογικής εικόνας αλλά και σε αποτυχία της συντηρητικής αγωγής.
Περιλαμβάνει αποσυμπίεση των νωτιαίων ριζών καθώς και του νωτιαίου μυελού που επιτυγχάνεται με πρόσθια ή οπίσθια προσπέλαση της αυχενικής μοίρας της Σ.Σ. Τα επιτυχή αποτελέσματα της χειρουργικής αντιμετώπισης με απαλλαγή του ασθενούς από τον πόνο κυμαίνονται από 80% έως 90%.